.png)
Die sub-redakteur is ‘n bedreigde spesie. Die winste aan tegnologiese kant wat self-publikasie moontlik maak, bring ongelukkig ook mee dat al hoe meer geskrewe werk by die publiek se oë uitkom voordat ‘n geoefende redakteursoog daarna kon kyk. Die plek waar self-publikasie sy ernstigste taalkundige wandade uitstal, is in blogs.
Dit verg ‘n spesiale soort narsisme om gedurig jou diepste gedagtes in ‘n blog neer te pen. Asof Facebook nie reeds genoeg ruimte vir die selfbeheptes bied nie, moedig blogs mense aan om geen gedagte, hoe vlietend ookal, ongeblog te laat nie.
Dis hier waar mens verlang na redakteurs wat ‘n skrywer kan vermaan oor selfbeheptheid, of die skrywer kan wys daarop dat sy skryfwerk inhoudelik yl of niksseggend is.
Tom Gouws gee in sy taksering van Philip de Vos se Kop op ‘n blok-blogversameling (Boeke24) erkenning aan die aangename elemente in De Vos se blogs. “Ek het tog plesier gehad aan De Vos se gesels- en skinderbriewe van die gewoon alledaagse en aan die rympiesmaker se verheffende, skerp en stout nonsensversies,” skryf Gouws. “Meermale,” roep hy dadelik homself tot orde, “versand die gesprek helaas in die triviale.”
Gouws se resensie is beleef en bondig. Wat jammer is. Kop op ‘n blok het groter betekenis as net die samevatting van De Vos se blogs vir De Vos-bewonderaars. Die uitgewer se besluit om die blogs te bundel wys daarop dat daar gevoel is dat nie almal wat De Vos se boeke gereeld koop, toegang tot die internet het en dus ook sy blogs te lese kry nie.
Dit is nie ‘n ongeldige punt nie, maar vir uitgewers lê hierin sekerlik ook ‘n ander gedagte opgesluit, naamlik dat dit nie meer lank sal wees voor die eerste rekenaar-geletterde geslag middeljarig en/of bejaard is nie (verskoon die ou terminologie), en sal meeste mense wat De Vos se blogs wil lees, presies weet hoe om daarby uit te kom. Die internet as argiveringskanaal hou onmeetbare moontlikhede in. Die bundeling daarvan op papier sal oorbodig wees.
En dit geld nie alleen blogs nie, maar ook koerantrubrieke. Dit sal interessant wees om te sien watter rubriek- en blogskrywers oor vyf jaar steeds in boekvorm (papier) verskyn, en of boeke uiteraard steeds ‘n proposisie bly.
***
As daar nou een boek is wat ek graag as oudioboek sal wil hê, is dit Cas van Rensburg se Die prinses in elke vrou. Ek het hom jare gelede in Londen leer ken toe ons albei in daardie stad werksaam was, en wat ek baie goed van hom onthou, is hoe wonderlik sy praatstem is. Vir my selfs mooier as Daniel Hugo s’n. Van Rensburg was destyds al geïnteresseerd in die Jungiaanse sielkunde. Hierdie boek is die jongste uitvloeisel daarvan.
Truida Heymann, wat die boek vir Boeke24 bespreek, beskryf dit as ‘n toeganklike inleiding tot die Jungiaanse sielkunde. Met Prinses Diana en Sneeuwitjie as gevallestudies kan dit sekerlik nie anders nie. Uit die omskrywing wat Heymann gee van sy argumentasie, is dit duidelik dat Van Rensburg probeer om die soort dinge wat Caroline Myss op taamlik ingewikkelde wyse in Sacred Contracts verduidelik, vir die gewone Afrikaanse leser verstaanbaar te maak.
Heymann se ondervinding as sielkundige maak dit ook vir haar moontlik om soms Van Rensburg se ontledings aan te vul. Soos waar hy verduidelik wat die rol is van die innerlike stiefma of “swart” koningin, wat Heymann laat byvoeg dat die oormatige ophemeling van kinders ook dikwels “opgeblase, donker prinsesse” oplewer.
Dié resensie is werklik informatief en prikkelend – net genoeg inligting om die leser te oortuig van die resensent se positiewe oordeel, en die leser na die boekwinkel te laat draf.
***
Marius Visser begin sy resensie van Clarence van Buuren: Die man agter die donkerbril van Chris Marnewick (Rapport Boeke) met ‘n goeie voorbeeld van ‘n logiese denkfout (gaan lees dit self, dis die moeite werd). Ek sal nie my kop op ‘n blok sit daaroor nie, maar ek vermoed hy begin sy resensie op hierdie manier suiwer om die sardoniese inleiding wat dit hom bied om te probeer begryp waar Chris Marnewick se belangstelling in ‘n moordsaak van meer as vyftig jaar gelede vandaan kom. Wat hom dan stuur na die ontdekking dat die boek danksy Marnewick se speurtog hom baie geboei het, en hoekom.
In sy geheel is dit ‘n resensie wat baie beter geskryf kon gewees het. Ek begin agting ontwikkel vir Visser as resensent – die laaste derde van die resensie is besonder goed uiteengesit en geargumenteer. Dit ontbreek die resensent beslis nie aan intelligensie nie.
Maar die nuk om eers stof te wil opskop, is irriterend en laat moontlik sommige van sy lesers vroeg wegdeins. Slim vang sy baas: Die inleiding oor die Farao en die takke teen die ruite is onnodig, al probeer hy later met Egiptiese verwysings die gevoel volhou. Al wat hy regkry, is om studente van die formele logika te voorsien van ‘n baie lekker voorbeeld van ‘n denkfout.
Aan die ander kant moet mens hom volpunte gee vir sy gebruik, in hierdie konteks, van die verwysing na Willem van Occam se lem.
Skakels: