.png)
Dis Moedertaaldag en ek sien vandag in Die Burger Facebook het Whatsapp gekoop. Mense hou van kommunikeer, dis wat ons doen. Op LitNet skryf Wannie Carstens oor die mitiese toring van Babel en die ontstaan van tale.
Nou sien ek ook op die internet mense gesels oor waarom Facebook Whatsapp gekoop het – kyk na hierdie mening:
Dalk het ek oorvereenvoudig deur te sê “mense hou van kommunikeer”. Daar is baie meer as kommunikasie ter sprake. Dis ‘n kwessie van mag en geld ook. In ‘n blitsig-veranderende landskap soos die internet, probeer mense ‘n bietjie vastigheid vir die toekoms koop. Hulle wil sekermaak hulle is nog bietjie langer aan bewind. Hulle verstewig hul monopolie selfs nog meer deur groot geld te betaal.
Dis die praktiese realiteit van die samelewing en die ekonomie. Kommunikasie én taal kos geld. As daar nie ‘n ruimte bestaan en in stand gehou word waar jy jou taal kan praat nie, dan dryf die taal die ruimte in totdat dit buite almal se bereik is.
Vir my beteken dit dat ek met my kinders praat oor alles rondom ons en in ons ervaringswêreld. Noudat my seuntjie se klas besig is met woordanalise en leer lees en skryf, praat ons nog meer bewustelik oor woorde. Ons probeer saam uitpluis hoekom skryf met “fiets” met ‘n “f”, maar “vuurhoutjie” met ‘n “v”. Ons peins oor waarom mens praat van “olifant”, maar dan weer ‘n ander uitspraak aanwend as die “o” in die woord “bos” voorkom. Hierdie taal wat hy praat, ontsluit ook vir hom, in die toekoms, ‘n gedig van Ronelda Kamfer. Binne haar konteks, in haar taal, die gedig “‘n gewone blou Maandagoggend”:
“dit was ’n gewone blou Maandagoggend / êrens het ’n ma haar kind se lyk gaan uitken / (. . .) / by eerste pouse was daar ’n lyk in Skoolstraat / ’n miskraam in my klas / ’n uitstel op die bio-taak / en’n vrou wat gillend in die straat afhardloop / en vir die Here vra / ‘waar was Josef toe Jesus gekruisig is?’.”
Moedertaal beteken kommunikasie in die taal wat ons geleer het toe ons klein was, maar binne vandag se wêreld. Dit kos geld. Dit ontsluit ander wêrelde, dit gee vir ons toegang tot plekke waarheen ons nie gewoonlik sou beweeg as ons net ‘n paar woorde ken nie.
Ook: waarom sal ons groot reuse soos Facebook of Whatsapp vrees? Binne hulle omgewings kan ons met mekaar praat in al die tale wat ons ken. Ons kan praat met mense van ander lande, in tale wat hulle verstaan (as ons dit self ook verstaan). Ons kan ook praat met mense wat ons moedertaal praat sonder om deur die ander tale bedreig te voel. Engels is magtig, Google, Facebook en Whatsapp ook. Maar laat ons, binne hierdie ruimtes, die tale praat wat ons praat. Ons moedertaal, na die beste van ons vermoë. Maar ook soveel as wat ons kan. Laat dit ‘n lewenswyse wees.
Kyk wat kan hierdie knaap doen!
Groete oor grense, Naomi M
Comments