.png)
Nes dit nie elke dag Krismis is nie, net so is dit nie elke week dat Rian Malan ‘n boek vir Boeke24 resenseer nie. Hierdie week het hy wel, tewete Willie Esterhuyse se Eindstryd, en dit het soveel stof tot nadenke verskaf soos wat ons laas gehad het in L.I. Bertyn se dae, of toe ‘n jong Joan Hambidge aan die woord was.
Vergelyk dit met Willem Jordaan se bespreking van dieselfde boek, ook vandeesweek by Boeke24. Malan is ‘n reus van ‘n resensent. Jordaan se resensie is nie swak nie, trouens, dit is stewig. Presies die soort deeglike werk wat mens met Jordaan as politieke waarnemer assosieer.
Maar daar is ‘n element van voorspelbaarheid in Jordaan se aanpak wat dit onmiddelik minder interessant as Malan s’n maak.
Malan het die gawe om daardie noodsaaklike vonk in te bed in sy skryfwerk – wat nodig is wanneer die persona van die resensent só oorweldigend sterk soos Malan s’n binne die resensie staan.
Jy lees met volle aandag van begin tot end. Malan is besig om sy allerdiepste reaksie op die boek te beskryf en berei die leser met elke paragraaf voor vir die groot sweepslag in die resensie se slot. Hy verduidelik hoekom hy van Esterhuyse verskil: As hy dieselfde dinge beleef het as Esterhuyse, sou hy presies dieselfde gereageer het, maar hy sou hier, waar Esterhuyse sy opgaaf gee, ‘n ander reaksie gehad het, naamlik die bitter lag van iemand wat vir die gek gehou is.
Jordaan vind ook dat daar nog dinge is van Mbeki wat hy nie kan uitpluis aan die hand van Esterhuyse se vertelling nie. Juistement. Tog maak hy nie die sprong wat Malan maak deur Mbeki te sien as die man wat help sade plant het vir die korrupsie wat nou so sinoniem met die ANC geword het.
Mens moet die twee resensies saam lees; enersyds om net daardie plesier te beleef van twee absoluut uiteenlopende invalshoeke, en andersyds om jou te oriënteer vir die gesprek van noodwendig nou moet volg oor Esterhuyse se boek.
As dít die grootste wins is van Boeke24 se tweevuis-benadering tot die resenseer van belangrike boeke, dan swaai die kritiese skaal in die beoordeling van Media24 se boekeblad-eksperiment sterk in die guns daarvan.
***
Uiteindelik het Rapport Boeke weer ‘n behoorlike resensie. Herman Lategan skryf oor Agter die skerms, Christo Gerlach se vertelling van hoe hy sy alie gesien het weens dwelmmisbruik.
My eerste reaksie was Christo Wie? Lategan het my darem gou reggehelp.
Lategan is daarvoor bekend as iemand wat vreesloos standpunt inneem op die sosiale medium Facebook. Iets daarvan skemer hier deur. As mens sy resensie kan tipeer, is dat dit ‘n “Tough Love”-resensie is.
Lategan gee ‘n boeiende oorsig oor die boek, maar in die slot spreek hy Gerlach direk aan omdat hy steeds ontken dat hy ‘n dwelmverslaafde is. Die implikasies hiervan is verreikend. Vir eers gee Lategan duidelik die teken dat Gerlach se probleme eers verby sal wees wanneer hy die aaklige waarheid in die oë kyk en iets daaraan doen, en ten tweede laat hy die leser wonder oor die rede vir Gerlach se groot ontboeseming. Die antwoorde op laasgenoemde gee Lategan wel in die aanloop tot die slotopmerkings.
Werklik knap geskryf. Dankie ook vir daardie een pragtige beskrywing: “Hy speel met geld soos ‘n bobbejaan met waboomblare …”
Skakels: