Aangename weersiens

Bloedlelie, deur Jeanette Ferreira. Resensie: Francois Smith (Rapport Boeke) Francois Smith resenseer nie die koerante voos nie. Wanneer hy die slag ’n kans kry, is dit ’n voorreg om te kyk hoe hy sy resensie beplan, watter inligting hy gebruik, watter aanknopingspunte hy benut. Onverskrokke – kyk net na sy tweede patagraaf, waarin hy dié roman oor Piet Retief in verband bring met Black First Land First. Dit oomblik dat hy dít doen, gee hy die teken dat hy nie sal skroom om sake by die naam te noem nie. En dan gaan hy juis heen, soos ’n gesoute resensent betaam, om die soort resensie te skryf wat selfs iemand met ’n aktiewe renons in die Afrikaner se geskiedenis in te trek in die bekoring en trefkrag van Ferreira se boek, sonder dat hy ooit swig voor die versoeking om uitsprake te maak oor eietydse politiek. Hy verklap geen geheime nie, maar spreek bewondering uit.

Smit Motors, deur Réney Warrington. Resensie: Annie Gagiano. (Rapport Boeke) Annie Gagiano is ’n resensent wie se naam ek jare laas in ’n Afrikaanse koerant gesien het. Dit is ’n aangename weersiens. Haar benadering is onverwags. Sy analiseer nie, sy verduidelik nie. Sy som die verhaal op. Gewoonlik die soort resensie wat my grys hare gee – as ek die verhaal wil lees, sal ek dit self doen, ek het nie ’n opsomming nodig nie. Maar Annie Gagiano se benadering werk voortreflik omdat sy by implikasie oordele uitspreek oor die karaktewrisering, oor die vertelling, oor die verwikkeldheid van die gegewe. In een geval, waar sy vir my gevoel probeer aandui dat die skrywer nie genoeg tyd aan ’n karakter afgestaan het om haar aan volheid te laat wen nie, sê sy net die persoon is ’n “vae karakter”. Mens moet stip lees, want hier staan baie meer as wat ’n vinnige lees van die resensie jou laat dink. En ek hou ook van die manier waarop sy enige kritiek teen haar resensiemetode besweer: “Diegene wat meen ek het reeds te veel verklap in hierdie resensie, sal wel met hul eie lees van die roman agterkom dis ’n komplekse storie met nog baie ander draaie en dinge.”

Wanneer bloekoms dans, deur J.M. Gilfillan. Resensie: Thys Human. (Boeke24) Thys Human is ’n akademikus, en skryf sy resensies met die deeglikheid van ’n vakman. Wat hom iets besonders maak, is die afwesigheid van vakkundige terminologie, en sy vermoë om die koerantlesers te sjarmeer met sy formulerings. Eendag wanneer iemand weer ’n Afrikaanse literatuurgeskiedenis skryf, sal daar by die inskrywing oor J.M. Gilfillan teruggeval word op van die dinge wat Human in hierdie resensie neergepen het. En dit is reg so. Hy het my vir die boek gewen – ek het dit gister aangeskaf. Het na aanleiding van hierdie resensie dadelik “Byeenkoms van die eensames” gelees, en toe op op my rak gaan soek na CM van den Heever se “Leuens”. Daar is weinig groter vreugde as ’n dag wat skielik met die gretige lesery van ‘n boek gevul word danksy ’n resensie nie.

’n Spook in die huis, deur François Loots. Resensie: Jonathan Amid (Boeke24) ’n Baie welkome resensie. Dis nou wel nie baie komplimentêr teenoor die roman nie, maar dit maak ’n einde aan die indruk wat by my ontstaan het dat Jonathan Amid nie daarvan hou om negatiewe resensies te skryf nie. Hier doen hy dit besonder goed – in baie opsigte net so ’n groot pluimpie as wanneer mens sê ’n positiewe resensie is baie oortuigend. Dis nie maklik om negatiewe resensies te skryf nie. Amid motiveer sy kritiek met sekerheid en ek het end-uit gelees, al het ek besef die valbyl gaan die nek tref. Die enigste belemmering, nes by Jean Meiring se bespreking van dieselfde boek, is dat ’n resensent maar in gevalle soos hierdie korte mette kan maak.

Karaktermoord, deur Carina Diedericks-Hugo. Resensie: Org Potgieter (LitNet) ’n Aanmoedigende resensie, heel vaderlik en effens outyds konserwatief (vgl opmerkings oor kru taal, sekstonele en afstootlike karakters). Maar hy het dit geniet.