Ou manne met slim planne

Die tradisionele definisie van ‘n sogenaamde “senior oomblik” is negatief: dis volgens die jonger garde en arme gebreinspoelde senior burgers self wanneer jou geheue jou in die steek laat; die naam van ‘n bekende om die dood nie by jou wil registreer nie, ‘n eenvoudige woord op die punt van jou tong vashaak en dies meer.

Synde self een van die kieriekommando, fluks, op pad na die geseënde leeftyd wat in die Groot boek vir gryses in die vooruitsig gestel word, versoen ek my moeilik met die populêre definisie van die begrip. Ek verkies om ‘n “senior oomblik” positief te sien: as ‘n oomblik van briljantheid, ‘n oomblik van flinkdink, die spreek van ‘n troefwoord, ‘n dodelike kwinkslag, ‘n geleentheid raaksien en soos blits daarop toeslaan.

Die sangeres Julie Andrews van “Sound of Music-faam” is op 69 vier minute lank oorverdowend toegejuig. In New York se se Music Radio Hall. Die gehoor was op hul voete. Was daardie oomblik van glorie nie eerder ‘n “senior oomblik” as ‘n ongemaklike of ‘n embarrasserende oomblik nie? Ek vra maar net.

Hier is nog ses voorbeelde van “senior oomblikke” volgens die HvD-definisie:

i. Bielie van ‘n kielie

Doer in die Dorsland tussen Broekafval en Gorragas staan ‘n ou boer met sy steeks perd. Die perd se baas probeer alles. Hy raas en skel. Hy trek ‘n paar skote af met sy .22. Die perd roer nie. Die son vat dooierus op die twee. Dit voel of net ‘n sifdraad daardie plek en die hel skei – boonop ‘n stukkende een vol gate.

‘n Daglank duur die staking. Toe kom ‘n meisie verby in ‘n spoggerige nuwe 4 x 4. Mooi, soos ‘n voorbladnooi. Uitgevat vir goeie ventilasie op so ‘n snikhete dag.

“Wat skort?”

Die boer verduidelik sy droewe lot.

“Toemaar,” se die meisie. Sy klim met ‘n swaailyfie uit die 4 x 4, fluister in die perd se oor, stap na sy agterkant en kielie hom waar ‘n steeks perd waarskynlik nie verwag om deur ‘n mooi meisie gekielie te word nie. Hy trek weg of hy ge-turbo is.

“Hoe op dees aarde?” vra die boer.

“My geheim,” glimlag sy liefies. “Ek weet net waar en hoe om te kielie.”

Die oom trek sy skouers reguit, en maak keel skoon. “Juffrou,” se hy, “dan moet ek jou nou vra om my ook dadelik so te kielie, want ek moet daardie verdekselse perd gaan vang!”

ii. Gelukhou

‘n Jong fisioterapeut speel ‘n potjie gholf en tref die balletjie skrams. Dit trek windskeef. Sy hoor ‘n man gil en storm nader. Dis ‘n ouerige gryskop heer. Hy lê met sy hande tussen sy bene en krul van die pyn.

Besorgd buk sy by hom en sê sag in sy oor: “Oom, ek is verskriklik jammer. Maar ek is ‘n fisioterapeut. As ek jou masseer, sal die pyn bedaar. Wil jy dat ek dit doen?”

“Asseblief,” knik hy.

Sy laat hom op sy rug lê, maak los wat losgemaak moet word, en begin masseer, terwyl hy doerie kant toe kyk.

“Voel jy al beter?” vra sy na ‘n rukkie.

“O, dis wonderlik,” sê hy. “Maar my duim is nog net so seer waar die bal dit getref het!”

iii. Krokodil in die water

Op ‘n familiefees gaan swem die jong meisies kaalbas in die swemdam by die perskeboord. Die eienaar, redelik bejaard, stap af boord toe om te gaan perskes pluk vir sy gaste. Die meisietjies gil, hou toe en drom in n hoekie van die dam saam. Die water raak koud. Enetjie waag dit later: “Oom, gaan jy lank bly?” Die oom: “Nee, ek voer net gou die krokodil in hierdie dam, dan gaan ek huis toe.” Toe sien jy net water spat soos hulle uitstorm.

iv. Naakte waarheid

Die bejaarderige buurman van ‘n bloedjong kat druk die voordeurklokkie pas nadat sy uit en haar man in die stort geklim het. ‘n Stryery ontstaan oor wie die deur moet gaan oopmaak. Uiteindelik gee sy bes. Sy gryp die handdoek en draf voordeur toe.

Sy maak die deur oop en daar staan hul gryse buurman, oom Arend de Waal. Voordat sy ‘n woord kan rep, sê die buurman: “Ek gee jou R500 as jy daardie handdoek laat val.”

Die jong vroutjie huiwer ‘n oomblik. Maar R500 is R500. Toe laat val sy die handdoek. Sy staan daar voor hom in haar volle jeugdige glorie. Hy versit sy bril om beter te kan sien. Toe oorhandig hy die R500 en loop weg.

Uit die veld geslaan maar baie in haar skik met die geldelike gelukkie, bedek die vrou weer haar bates met die handdoek en sit af badkamer toe.

“Wie was by die voordeur?” vra haar man uit die stort

“Die oom hier langsaan.”

“Bly om te hoor,” sê haar man. “Het hy iets gesê van die R500 wat hy my skuld?”

v. Toe ons jonk was

Voorbeeld vyf – en ook voorbeeld ses – wyk tematies ietwat af van die voorgaande, sodat lesers nie kan sê hierdie ou man het ook net een ding op sy brein nie!

Nommer vyf is van ‘n selfingenome eerstejaar-student wat uit die hoogte aan n sestig-plusser in ‘n kuierplek verduidelik waarom die die ouer generasie nie in staat is om sy generasie te verstaan nie. “Julle het in ‘n totaal ander wêreld grootgeword,” deklameer hy hard genoeg sodat almal kan hoor. “Eintlik ‘n baie primitiewe een. Die jong mense van vandag het grootgeword met televisie, spuitvliegtuie, ruimtereise, ‘n maanlanding, kernenergie, rekenaars, selfone, en …..” Toe bly hy ‘n oomblikkie stil om aan sy bier te teug.

“Jy’s reg, ou seun,” vat die oom die gaping. “Ons het nie daardie dinge gehad toe ons jonk was nie. Daarom het ons dit uitgevind Nou, jou arrogante klein strooi, wat doen julle vir die volgende generasie?”

Die applous was oorverdowend.

vi. Jy het dit

‘n Gryse wil met sy groot Mercedes parkeer toe ‘n jong mannetjie in ‘n byderwetse cabriolet sjoef by hom verbyglip die parkeerplek in. “That’s’ what you do when you’re young and you’re with-it,” sê hy vermakerig. Die gryskop sit sy Merc in trurat en ry die cabriolet se voorkant flenters. “That’s what you do when you’re old and you’ve got it,” antwoord hy rustig.

Ja, die ou manne met hul slim planne. So lyk “senior oomblikke” mos.